جعفر بن ابی‌طالب (مفردات‌نهج‌البلاغه)جعفر بن ابی‌طالب یکی از مفردات نهج البلاغه برادر امیرالمؤمنین (صلوات‌الله‌علیه) است که در جریان جنگ موته به شهادت رسید که حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه‌ای خطاب به معاویه از او یاد نموده است. ۱ - مفهومشناسیجعفر بن ابی طالب نام برادر امیرالمؤمنین (صلوات‌الله‌علیه) است که در جریان جنگ موته به شهادت رسید و جعفر طیّار لقب گرفت. او رئیس مهاجرین حبشه بود که بعد از فتح خیبر از حبشه به مدینه آمد که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در این خصوص فرموده است: «نمی‌دانم به کدام یک بیشتر شاد باشم به فتح خیبر یا به آمدن جعفر.» ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه‌ای خطاب به معاویه می‌نویسد: «چون تنور جنگ شعله‌ور می‌شد، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اهل بیت خویش را جلو می‌انداخت تا اصحاب خویش را به وسیله آن‌ها حفظ نماید؛ در نتیجه: «فقتل عبیدة بن الحارث یوم بدر و قتل حمزة یوم احد و قتل جعفر یوم موتة.» امام (علیه‌السلام) همچنین در نامه ۲۸، خطاب به معاویه می‌نویسد: «... او لا تری انّ قوما قطّعت ایدیهم فی سبیل الله و لکلّ فضل ـ حتی اذا فعل بواحدنا ما فعل بواحدهم قیل: الطیّار فی الجنّة و ذو الجناحین؛ آیا نمی‌بینی که گروهی دستشان در راه خدا قطع می‌شود، گر چه همه آن‌ها دارای فضیلت هستند، اما وقتی به یکی از ما اهل بیت واقع شود نظیر آنچه به دیگران واقع می‌گردد، به او لقب داده می‌شود: «الطیّار فی الجنّة و ذو الجناحین.» رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در این باره فرموده است: خداوند به جعفر بن ابی طالب به عوض دو دستش که بریده شد، دو بال داد و با ملائکه در شب پرواز می‌کند. ۳ - تعداد کاربردنام جعفر یک‌بار به لفظ جعفر و بار دیگر به لفظ طیّار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جعفر»، ص۲۱۹. رده‌های این صفحه : شهدای جنگ موته | صحابه | مفردات نهج البلاغه | مهاجران | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|